De Kozakken komen .

(Heemkundekring Rosmalen/Ons Rosmalen)

Door: Ronald van Grinsven & Antoinette van Grinsven – Raijmakers

Mythes en verhalen, golven mee in de tijd vaak gevangen tussen eb en vloed. Wegtrekkend, en weer opkomend.

Ons pa heeft ook altijd veel verhalen die dan weer bij tijd en wijle opkomen. Vaak heb ik al gehoord over de Kozakken, uit Rusland. Ons pa : “mijn opa vertelde altijd dat de Kozakken hier in ons durpke waren, ze staken zelfs de St. Annebergh in brand. Dat stond op die terp je weet wel in de polder van weleer, waar die grote boom nog staat. “

De Kozakken komen, is het nu allemaal mythe of de waarheid? Het laatste lijkt me sterk gezien het klooster “St. Annebergh” veel eerder door een brand werd verwoest.

Maar hoe zit het dan met die Kozakken? Zijn die in ons “durpke” geweest? Geschiedkundig lijkt me dat wel te kunnen. Ik heb er nog geen ‘bewijs’ voor gevonden. Maar als we de boel eens gaan bekijken. Ergens rond 1813 ten tijde van Napoleon, vochten er Russen mee hier op Hollandse bodem om de Fransen te verdrijven. In 1813 ‘bevrijden’ ze mede Utrecht, dus van dat oogpunt uit is het helemaal niet zo gek dat ze ook ons “durpke” passeerden. De Kozakken overal gevreesd bekend ver buiten Rusland, meesters in het vechten te paard. Het moet wel een indruk hebben gemaakt als ze hier zouden zijn geweest.

Hoe zou het verhaal van ons Pa toch zijn ontstaan?

Ik vermoed dat er twee verhalen door de tand des tijds door elkaar zijn geslopen. Een verhaal wat is samengesmeed door vertellingen over en weer. Beetje bij beetje spannender gemaakt, de kinderen bang makend bij het houtvuur. Een verhaal dat kernen van waarheden kan bevatten of bevat. Om het te bekijken van een afstand is moeilijk omdat er niet veel over is gebleven uit deze periode. Maar een paar feiten zijn er zover ik weet wel, dat de St. Annebergh in brand is gevlogen of gestoken ver voor dat de kozakken hier waren. Dat er op die heuvel naderhand een Hoeve is gebouwd. Die hoeve is volgens de overlevering ook verdwenen of in verval geraakt.

De boom geeft nog steeds zijn “geheimen” niet prijs, de wortels omarmen diep onder de grond zijn “schatten”. Tot dan hebben we een mooi verhaal van de Kozakken in ons “durpke”, die in de donkere wintermaanden de kinderen kunnen vermaken warm bij de CV, net als onze voorouders dat deden bij het knetterend hout…..